De wisselende rol van Amerikaanse vogelkers in het bosbeheer
1 september 2009 om 13:57

Pro Silva Vlaanderen was op zoek naar een herbronning van vogelkersbestrijding en organiseerde in het voorjaar van 2009 twee excursies. Hierop waren veel deelnemers van Pro Silva Nederland aanwezig; ook in Nederland is het thema vogelkersbestrijding – na 50 jaar bestrijden – nog steeds actueel. Op de excursie van 15 mei werden experimenten met heupkap in Duinoord besproken, op 6 juni de goedgedocumenteerde bestrijding in Ophovenerheide. In dit artikel geven we een verslag van beide excursies en bespreken we de geschiedenis van Amerikaanse vogelkers in West-Europa. We gebruikten het uitgebreide artikel van Starfinger et al. (2003) als basis en voegden resultaten uit recent onderzoek toe. Hoe komt het dat er zo veel Amerikaanse vogelkers in onze bossen staat? Waarom bestrijden we Amerikaanse vogelkers eigenlijk?
Referenties: Anders N (2005) De invloed van Prunus serotina (Amerikaanse vogelkers) op duinbodemeigenschappen in de Amsterdamse waterleidingduinen. BSc thesis, Universiteit Amsterdam, Amsterdam Boucault J (2009) Influence de la macrofaune (mammifères, oiseaux, insectes) sur la dynamique invasive du cerisier tardif (Prunus serotina Ehrh.) en système forestier tempéré. PhD thesis, Université de Picardie Jules Verne, Amiens Chabrerie O, Verheyen K, Saguez R, Decocq G (2008) Disentangling relationships between habitat conditions, disturbance history, plant diversity, and American black cherry (Prunus serotina Ehrh.) invasion in a European temperate forest. Diversity and Distributions 14, 204– 212 Closset-Kopp D, Chabrerie O, Valentin B, Delachapelle H, Decocq G (2007) When Oskar meets Alice: Does a lack of trade-off in r/K-strategies make Prunus serotina a successful invader of European forests? Forest Ecology and Management 247, 120–130 Deckers B, Maddens E, Verheyen K, Muys B, Hermy M (2005) Exoten en endozoöchorie. Vogels als vectoren voor verbreiding van Amerikaanse vogelkers. Natuur.focus 4, 89–94 Deckers B, Verheyen K, Vanhellemont M, Maddens E, Muys B, Hermy M (2008) Impact of avian frugivores on dispersal and recruitment of the invasive Prunus serotina in an agricultural landscape. Biological Invasions 10, 717–727 Ehrenburg A, Van der Hagen H, Terlouw L (2008) Amerikaanse vogelkers als invasieve soort in de kustduinen. De Levende Natuur 109, 240–245 Esen D, Yildiz O, Sarginci M, Isik K (2007) Effects of different pretreatments on germination of Prunus serotina seed sources. Journal of Environmental Biology 28, 99–104 Geudens G (1997) Arthropoden in dood hout van grove den en Amerikaanse vogelkers in het domeinbos van Ravels. Msc thesis, Universiteit Gent, Faculteit Landbouwkundige en Toegepast Biologische Wetenschappen, Gent Godefroid S, Phartyal S, Weyembergh G, Koedam N (2005) Ecological factors controlling the abundance of non-native invasive black cherry (Prunus serotina) in deciduous forest understory in Belgium. Forest Ecology and Management 210, 91–105 Lorenz K, Preston CM, Krumrei S, Feger K-H (2004) Decomposition of needle/leaf litter from Scots pine, black cherry, common oak and European beech at a conurbation forest site. European Journal of Forest Research 123, 177–188 Muys B, Maddelein D (1993) De Amerikaanse vogelkers: van troefkaart tot bospest. Historiek, ecologie, praktijk en beleid. De Groene Band 91/92, 1–23 Nyssen B (1998) De Amerikaanse vogelkers (Prunus serotina Ehrh.): Bospest bestrijden met de zwarte kers. Nederlands Bosbouwtijdschrift 70, 291–302 Oosterbaan A, Olsthoorn A, Van den Berg C (2003) Beheersstrategieën voor Amerikaanse vogelkers, Amerikaanse eik en gewone esdoorn. Alterra-rapport 843. Alterra, Wageningen Pairon M, Jonard M, Jacquemart A-L (2006) Modeling seed dispersal of black cherry, an invasive forest tree: how microsatellites may help? Canadian Journal of Forest Research 36, 1385–1394 Schaafsma AH, Rotteveel K (1989) Prunusbestrijding met behulp van bosmaaiersproeiers. Nederlands Bosbouwtijdschrift 61, 122–125 Starfinger U, Kowarik I, Rode M, Schepker H (2003) From desirable ornamental plant to pest to accepted addition to the flora? - The perception of an alien plant species through the centuries. Biological Invasions 5, 323–335 Van den Tweel PA, Eijsackers H (1987) Black cherry, a pioneer species or ‘forest pest’. Proceedings Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen Serie C 90, 59–66 Vanderhoeven S, Dassonville N, Meerts P (2005) Increased topsoil mineral nutrient concentrations under exotic invasive plants in Belgium. Plant and Soil 275, 169–179 Vanhellemont M, Baeten L, Hermy M, Verheyen K. The seedling bank stabilizes the erratic early regeneration stages of the invasive Prunus serotina. Ingediend bij Ecoscience. Vanhellemont M, Verheyen K, De Keersmaeker L, Vandekerkhove K, Hermy M (2009) Does Prunus serotina act as an aggressive invader in areas with a low propagule pressure? Biological Invasions 11, 1451–1462 Vanhellemont M, Wauters L, Baeten L, Bijlsma R-J, De Frenne P, Hermy M, Verheyen K. Prunus serotina unleashed: invader dominance after 70 years of forest development. Biological Invasions: in druk (DOI 10.1007/s10530-009-9529-x) Verheyen K, Vanhellemont M, Stock T, Hermy M (2007) Predicting patterns of invasion by black cherry (Prunus serotina Ehrh.) in Flanders (Belgium) and its impact on the forest understory community. Diversity and Distributions 13, 487–497 Waterinckx M, Roelandt B (2001) De bosinventaris van het Vlaamse Gewest. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, afdeling Bos & Groen, Brussel |